DE STERKENFACTOR: WAT IS DAT OOK AL WEER?
Onze vereniging hanteert de Sterkenfactor bij de clubkampioenschappen als leeftijdscorrectie. De factor is vernoemd naar Elmer Sterken, die lid van onze vereniging is geweest. In een wetenschappelijke studie bij de Rijksuniversiteit Groningen (‘From the cradle tot the grave: how fast can we run?’, gepubliceerd in Journal of Sports Sciences in 2003) had Elmer grote hoeveelheden hardloopuitslagen geanalyseerd. De optimale leeftijd voor het hardlopen blijkt zowel bij mannen als bij vrouwen 28 jaar te zijn. Daarna neemt gemiddeld genomen de prestatie ieder jaar iets af. Voor deze afname berekent hij per leeftijd een factor, afzonderlijk voor mannen en vrouwen en voor de verschillende loopafstanden. Indien je alle tijden die gelopen zijn in een wedstrijd nu vermenigvuldigt met de corresponderende Sterkenfactoren, dan krijg je een uitslag, waarbij je de prestaties van verschillende leeftijden met elkaar kunt vergelijken. Zo blijkt, om maar iets te noemen, een 60-jarige , die 25 minuten doet over 5 km, een nèt iets betere prestatie te hebben geleverd dan een 28-jarige, die daarover 19 minuten doet. Ik heb de studie van Elmer min of meer gelezen (maar ik snap lang niet alles), en ik ben natuurlijk onder de indruk. Ik heb me er wel over verbaasd dat in de tabellen leeftijden worden opgenomen vanaf 1 jaar en doorloopt tot en met 95 jaar. Je krijgt dus ook een factor voor een 1-jarige die 10 km loopt of zelfs een marathon. Laten we zeggen dat voor dit onderdeel van de studie de theoretische betekenis wat groter is dan de praktische.


Binnen onze vereniging hebben we de afgelopen jaren (en ook nu) een aantal leden gehad, die op iets gevorderde leeftijd snelle tijden liepen. Door de forse Sterkencorrecties, die bij hun leeftijden horen, zijn zij direct geduchte kandidaten voor de titel binnen onze club. Van een aantal jaren geleden kan ik mij herinneren dat de jongelui bijna een Nederlands record zouden moeten lopen om (enkelen van) de oude garde voor te blijven. Zo werd Tonnie Stouten in 2019 clubkampioen op de baan in 16:58 op 54-jarige leeftijd. Dit was overall de snelste tijd, maar door de Sterkenfactor werd de gecorrigeerde tijd zelfs 14:21. En dat was meer dan een minuut sneller dan de gecorrigeerde tijd van de nummer twee: Jan Grashuis. En daar weer een kleine minuut achter kwam de gecorrigeerde tijd van de nummer drie: Nils van Elzelingen. Bij de vrouwen werd in 2019 Rachel de Weerd eerste in 19:12 (ook zonder correctie was zij de snelste), maar nummer twee, Nelleke Evers, had door de forse correctie slechts een virtuele achterstand van zes seconden. Meer dan bij de mannen was de wedstrijden bij de vrouwen spannend. Â
Opgemerkt moet worden dat de populariteit van het hanteren van de correctiefactoren naar mijn inschatting (maar dat zouden we eens wetenschappelijk moeten onderzoeken….) recht evenredig toeneemt met de leeftijd boven 28. Jongeren vinden het vaak maar niks, als ze plotseling virtueel worden ingehaald door een oudere clubgenoot.
Die jongeren moeten dan maar kijken naar de absolute (netto-)tijden, dan kijken wij, als veteranen (o nee, dat heet Masters tegenwoordig), Â wel naar de gecorrigeerde tijden. Iedereen tevreden, toch?
Henk van der Schaaf